Dnia 10 czerwca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał postanowienie, w którym odpowiedział na pytania prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie zadane w toku postępowania sądowego o sygn. akt C 198/20 dotyczącego ważności postanowień umowy kredytu we frankach szwajcarskich zawartej przez konsumenta z bankiem. Kredytobiorca wskazał sądowi, że nie czytał uważnie umowy przed jej podpisaniem. Sąd miał wątpliwości czy może w takiej sytuacji orzec abuzywność postanowień tej umowy skoro kredytobiorca będący konsumentem nie zapoznał się z jej warunkami.
TSUE orzekł, że „ochrona przewidziana w dyrektywie Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich przysługuje każdemu konsumentowi, a nie tylko temu, którego można uznać za „właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta.””
Rozstrzygnięcie TSUE wyraża stanowisko, że każdemu konsumentowi niezależnie od posiadanej przez niego wiedzy, doświadczenia, wykształcenia czy innych właściwości osobistych przysługuje taka sama ochrona przed nieuczciwymi praktykami przedsiębiorców i sytuacja prawna konsumentów nie podlega rozróżnianiu.
Orzeczenie to ma bardzo duże znaczenie dla spraw sądowych dotyczących nieważności zapisów umownych polisolokat. Mając na uwadze postanowienie TSUE, należy uznać za chybione nierzadko podnoszone w toku postępowań sądowych argumenty pozwanych towarzystw ubezpieczeniowych, że powództwo powinno zostać oddalone ze względu na posiadanie przez ubezpieczonych konsumentów wiedzy co do przysługujących im praw lub co do materii, której dotyczy umowa ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym UFK.
Klienci zawierający umowę ubezpieczenia z UFK jako konsumenci mają słabszą pozycję niż przedsiębiorcy, zatem bez znaczenia dla orzeczenia abuzywności klauzul umownych jest to czy osoba fizyczna zawierająca umowę z UFK była dostatecznie poinformowana o treści i warunkach umowy z UFK, bowiem orzecznictwo nie zezwala na różnicowanie sytuacji prawnej konsumenta w zależności od warunków osobistych. Umowy ubezpieczenia z UFK zawierane przez osoby fizyczne nie są umowami zawieranymi w ramach działalności gospodarczej i tylko i wyłącznie ten fakt ma znaczenie dla przyznania ochrony należnej konsumentom i stwierdzenia abuzywności postanowień umownych.
Przeczytaj również: Polisolokaty – jak się wycofać